۱٫ سوئد دو قرن است که در هیچ جنگی شرکت نداشته است
صدای بمب و شلیک اسلحه، کشتار و قتل و غارت، خرابی و خونریزی؛ شاید برای بسیاری از کشورهای دنیا صدایی آشنا بوده باشد. به مانند کشور خودمان ایران که هشت سال درگیر جنگی نابرابر بود و یا در کل، منطقه خاورمیانه که روزی نیست خبری از کشته شدن و درگیری در آن نشنویم. اما در کشور سوئد، تمام مردمان آن با واژه جنگ کاملا بیگانه هستند. سوئد دویست سال است، که جنگ را در داخل مرزهای خود تجربه نکرده است. رکوردی که هیچ کشوردیگری در دنیا به نزدیکی آن هم نمی‌رسد. آخرین جنگ در این کشور به ۲۰۰ سال پیش بازمی‌گردد. در روز ۱۴ اگوست سال ۱۸۱۴ قراردادی میان سوئد و نروژ امضا شد که به قرارداد صلح «موس» معروف گشت. از این روز تاکنون، سوئد هرگز جنگی را در داخل خاک خود تجربه نکرده است. سازش‌کاری و خودداری از درگیرشدن با دیگران، جزیی از فرهنگ مردم این سرزمین است. شاید برایتان جالب باشد با این تفاسیر، این کشور هفدهمین قدرت برتر نظامی دنیا و یکی از قطب های تولید اسلحه در جهان محسوب می شود.
نیروی نظامی کشور سوئد
۲٫ آلفرد نوبل
آلفرد برنهارد نوبل شیمی‌دان، مهندس، مبتکر و اسلحه‌ساز سوئدی بود که به عنوان مخترع دینامیت شناخته می شود. نوبل تا پایان عمرش صاحب یکی از بزرگترین کارخانه های اسلحه سازی آن روزگار به نام بوفورس بود. وی متولد اکتبر ۱۸۳۳ در شهر استکهلم سوئد بود و علاقه بسیاری به علم شیمی داشت. آلفرد نوبل تقریبا تمامی وقت خود را صرف تحقیق درباره مواد منفجره، مخصوصا ایمن‌سازی و استفاده بهتر از نیتروگلیسیرین می کرد. این ماده پیش تر در سال ۱۸۴۷ توسط آسکانیو سوبررو، دانشمند ایتالیایی کشف شده بود. تحقیقات گسترده نوبل سرانجام در سال ۱۸۶۶ منجر به اختراع دینامیت شد. دینامیت اولین ماده منفجره قابل کنترل ساخت بشر به حساب می آمد که از باروت قدرت بیشتری داشت. امروزه بر روی دینامیت‌ها واژه «شدیدا منفجره» درج می‌شود که به مفهوم آن است که این ماده قدرت تخریب بالایی دارد. او هیچ وقت ازدواج نکرد و قبل از مرگش وصیت کرد، ۹۴ درصد از داراییش که مبلغ ۳۱ میلیون کرون سوئد، معادل ۴٫۲ میلیون دلار می شد را به پنج جایزه و به‌طور سالانه در رشته‌های فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات و صلح؛ به افرادی تعلق گیرد که بیشترین خدمت را به مردم کرده باشند. جایزه ای که به اسم خودش نوبل نامیده شد. هر سال هر یک از جوایز حداکثر به سه نفر اهدا می‌شود. هر جایزه عبارت از یک مدال طلا، یک دیپلم افتخار و مبلغی پول به ارزش ۱۰ میلیون کرون سوئد است.
آلفرد نوبل، مخترع دینامیت و مؤسس جایزه نوبل
۳٫ کمربند ایمنی، اختراع سوئدی ها
کمربند ایمنی، ابزاری مهارکننده برای حفاظت از سرنشینان خودرو در برابر حرکت های شدید و برخورد با قسمت های داخلی خودرو بر اثر تصادفات است. سوئدی ها و کمپانی بزرگ ولوو، مخترع کمربندهای ایمنی در جهان هستند. تحقیقات دو مهندس سوئدی شرکت ولوو به نام های«بنجت اودلگارد» و «پیر اولف ومن» و یک مهندس خانم هوا-فضا به نام «نیلز بوهلین» منجر به اختراع ساده ترین سیستم ایمنی در همه خودروها و البته مهم ترین آن ها شد. قبل از اختراع کمربند ایمنی در دهه ۵۰، سالانه عده زیادی از مردم دنیا و به خصوص در کشور سوئد، بر اثر سوانح رانندگی و پرت شدن از ماشین و یا برخورد با فرمان و شیشه جلو جان خود را از دست می دادند. اختراع این سه نفر یکی از حیاتی ترین اختراعات تاریخ محسوب می شود. ولووی سوئد در جهت ارتقای ایمنی مردم، از حق انحصاری اختراع کمربند ایمنی اتومبیل گذشت و به‌صورت رایگان در دسترس دیگر تولیدکنندگان اتومبیل قرار داد. کمربند ایمنی هر ۶ دقیقه جان یک نفر را نجات می‌دهد و در بیش از یک میلیارد خوردو در جهان هم استفاده می شود.
۴٫ حقوق به دانش آموزان سوئدی
طبق قانونی که از آگوست سال ۲۰۱۰ در کشور سوئد اجرایی شد، مدیرهرمدرسه ای موظف است درصورت تشخیص آموزگار به نیاز دانش آموزی به کمک فوق العاده، درموردچگونگی این کمک و شکل اجرای آن را تصمیم بگیرد. طبق این قانون هیچ مدرسه ای نباید به بهانه کمبود بودجه، از دادن کمک هایی که حق هردانش آموزی است، خودداری کند. دولت این کشور به طور ماهیانه، ۱۸۷ میلیون دلار به دانش آموزان کشورش جهت ثبت نام در دبیرستان‌ها، کمک مالی می‌کند تا محصلین این کشور بدون هیچ دغدغه فکری به ادامه تحصیل بپردازند. همچنین سوئد از سال ۱۹۷۹ میلادی تاکنون، هر گونه تنبیه کودکان در مدارس را ممنوع کرده است. در آخر بد نیست این را هم بدانید که در مدارس این کشور نمره دادن ممنوع است. مطالعات روانشناسي نشان مي دهد درجه بندي کودکان از طريق نمره دادن، به شخصيت آن ها آسيب مي رساند و از این رو نمره دادن در مدارس این کشور ممنوع است.
کمک هزینه ماهانه ۱۸۷ میلیون دلاری کشور سوئد به دانش آموزانش
۵٫ گروه موسیقی ABBA
آبا (ABBA) یکی از مشهورترین گروه های تاریخ موسیقی پاپ سوئد و جهان، به خصوص در دهه هفتاد و هشتاد میلادی بود که اعضای آن چهار سوئدی (دو مرد و دو زن) بودند. ترانه های این گروه موفق سوئدی، بین سالهای ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۲ همواره در صدر جدول فهرست بهترین و پرطرفدارترین ترانه های سال قرار داشتند. گروه آبا با فروش استثنایی ۳۷۵ میلیون نسخه در سرتاسر دنیا، دارای رتبه چهارم پرفروش ترین گروه موسیقی پاپ در تاریخ موسیقی دنیاست. این میزان فروش آلبوم های این گروه در زمان خود، بعد از صادرات اتوموبیل های شرکت مشهور ولوو، دومین قلم صادراتی بزرگ این کشور به شمار می رفته است. گروه آبا نخستین گروه موسیقی از یک کشور غیر انگلیسی زبان بود که موفقیت چشمگیری در جدول فهرست پرطرفدارترین ترانه های کشورهای انگلیسی زبان از جمله در انگلستان، آمریکا، ایرلند، آفریقای جنوبی، استرالیا و نیوزیلند داشت. همچنین، ترانه ها و آلبوم های این گروه سوئدی در بین سایر کشورهای قاره آمریکا از جمله مکزیک، آرژانتین، برزیل، کلمبیا، پرو و بسیاری دیگر از کشورها، همواره از محبوب ترین ها بود. از بین اعضای گروه آبا، Agnetha و Björn یک زوج متاهل بودند که بعدها درسال ۱۹۷۹ میلادی متارکه کردند. دو عضو دیگر گروه Frida و Benny در سال ۱۹۸۱ با هم ازدواج کردند. پس از جدایی اعضای گروه آبا، اعضای گروه به موفقیت های دیگری در زمینه ترانه سرایی و آهنگ سازی دست یافتند، ولی دیگر هرگز شهرت آن ها به اندازه قبل تکرار نشد.
اعضای گروه موسیقی آبا (ABBA)
۶٫ اولین کشور پاک جهان تا سال ۲۰۵۰
سوئد برنامه های بلندپروازانه ای در سر دارد که تا سال ۲۰۵۰ تمامی نیاز خود را از سوخت های فسیلی قطع نموده و تبدیل به اولین کشور در این زمینه در جهان شود. شاید این هدف بزرگ‌تر از توان کشوری مانند سوئد به نظر بیاید، اما این کشور اسکاندیناوی تاکنون توانسته دو سوم برق مصرفی‌اش را از منابع غیر فسیلی مانند آب و انرژی هسته‌ای تامین کند و اکنون بر افزایش ظرفیت تولیدانرژی خورشیدی و انرژی باد تمرکز دارد و علاوه بر این در تلاش است، تا صنعت حمل و نقل عمومی خود را طبیعت مدار‌تر سازد. بیشترین بخش این بودجه از محل افزایش مالیات بنزین و سوخت‌های دیزلی تامین خواهد‌شد. در تحقق همین هدف، سوئد بزرگترین سیستم خورشیدی جهان را دارد که در زمینی به مساحت ۹۵۰ کیلومتر مربع ساخته شده است. گفتنی است در گوشه و کنار جهان، کشورهای دیگری نیز وجود دارند که در این مسیر قدم گذاشته‌باشند. هاوایی در تلاش است به اولین ایالت پاک از سوخت فسیلی در آمریکا تبدیل شود و جورج‌تاون تگزاس نیز در تلاش است، تمامی انرژی خود را از منابع پاک تامین کند. کشور کاستاریکا هم در اوایل سال ۲۰۱۵ به مدت ۷۵ روز به صورت کامل از سوخت پاک استفاده کرد.
۷٫ صاحب فرزند شوید و ۴۸۰ روز مرخصی با حقوق بگیرید
سوئد از جمله کشورهایی در دنیا محسوب می شود که دارای رشد جمعیتی منفی بوده و دولت این کشور برنامه های تشویقی متعددی را برای زوج های سوئدی، برای بچه دار شدن در نظر گرفته است. سوئد به برابری حقوق زن و مرد معروف است و جالب است بدانید، امکانی فراهم کرده تا پدرها هم بتوانند برای تولد فرزندشان مرخصی بگیرند و به مراقبت از نوزاد کمک کنند. سوئد چنان به پرورش بچه ها اهمیت می دهد که پدر و مادرها به ازای هر بچه، در مجموع ۴۸۰ روز مرخصی دارند. در ۳۹۰ روز از این مدت، ۸۰ درصد از حقوق والدین تا سقف ۴۵۰۰ دلار در ماه به آن ها پرداخت می شود. اختصاص این میزان مرخصی، تلاشی است كه برای برابری جنسی در این كشور انجام می‌شود و برای تشویق پدران و مادران به استفاده برابر از آن در نگهداری فرزند، پاداش برابری در نظر گرفته شده كه بر اساس آن، هرچه روزهای بیشتری به صورت مساوی بین والدین تقسیم شده باشد، هزینه بیشتری دریافت خواهند كرد.
تلاش پدران سوئدی برای نگهداری از فرزندان خود
۸٫ آشپزی در سوئد
غذاهای سوئدی سرشار از پروتئین و چربی‌های امگا ۳ بوده و برای سلامتی مفید هستند. مشهورترین غذای این کشور کوفته های آن است. اگر به کشور سوئد مسافرت کردید، پس به هیچ وجه کوفته های خوشمزه آن را از دست ندهید. این کوفته ها ترکیبی از گوشت های مختلف است و در کنار آن از مربای آریزا استفاده شده که این کوفته ها را بیش از حد خوشمزه نموده است. از کوفته های لذیذ سوئدی که بگذریم به ساندویچ های باز این کشور به مانند همسایه جنوبیش دانمارک می رسیم. ساندویچ های سمورگاس در بین کشورهای اسکاندیناوی از شهرت و محبوبیت بالایی برخوردار هستند. به کنل بوله (Kanelbulle) می رسیم که غذای ملی کشور سوئد محسوب می شود. در واقع کنل بوله یک کیک دارچینی خوشمزه است و در هر کافه، قنادی و اغذیه فروشی پیدا می‌شود. از غذاهای دیگر کشور سوئد به اختصار می توان به تُست اِسکاگن که غذای لوکس و خوشمزه از میگو است، شاه ماهی که آن را با آرد سوخاری پوشانده و سرخ می‌کنند و هوسمانس کوست (Husmanskost) که به غذایی که شامل کوفته‌ها، گراتین سیب زمینی با خامه و غیره اطلاق می‌شود، اشاره کرد. نوشیدنی های محبوب این کشور هم اوت میلک لاته (Oat milk latte) است که در واقع قهوه ای است که با شیر جو تهیه شده و و طعم شیرین و آجیلی دارد.
اوت میلک لاته (Oat milk latte) قهوه مورد علاقه سوئدی ها
۹٫ مشکلی به نام کمبود زباله
شاید باورش برایتان کمی دشوار باشد، ولی در کشور سوئد مشکلی عجیب به نام کمبود زباله وجود دارد! عملیات بازیافت زباله در سوئد، به حدی کارآمد است که این کشور برای فعال نگه داشتن کارخانه‌های بازیافت زباله، به مدت چندین سال مجبور به واردات زباله شده است. از سال ۲۰۱۱ تاکنون، تنها کمتر از یک درصد از زباله های سوئد به محل های دفن زباله می روند و باقیمانده آن ها به طور کامل بازیافت می شوند. سوئد برترین کشور دنیا در بازیافت زباله است. در سوئد ۳۶ درصد زباله ها بازیافت، ۱۴ درصد تبدیل به کود و ۴۹ درصد سوزانده می شوند، در حالی که متوسط بازیافت زباله در اروپا ۲۲ درصد است. سوئد با استفاده از دستگاه های بسیار پیشرفته سوزاندن زباله، ۲۰ درصد از برق مورد نیاز دستگاههای گرمازای کشور و نیز ذخیره برق برای ۲۵۰ هزار خانوار از چهار میلیون و ششصد هزار خانوار خود را تامین می کند. سوئد سالانه ۸۰۰ هزار تن زباله از همسایه خود، نروژ وارد می کند.
وارادت زباله از کشور نروژ
۱۰٫ پارک ملی سارِک
پارکی شگفت انگیز با دره هایی وسیع، گسترده و فضاهایی بکر به نام پارک ملی سارِک (Sarek National Park) در کشور سوئد قرار دارد. این پارک در منطقه لپ لند سوئد قرار داشته و از جمله مکان هایی است که می توانید به شکوه و هنرمندی طبیعت و آفریدگار آن به خوبی پی ببرید. یکی از مشخصه های این پارک، این است که شش قله از سیزده قله بالای ۲۰۰۰ متر سوئد، در این پارک ملی قرار دارند که در میان آن ها دومین قله بلند در سوئد نیز وجود دارد. از وجود این قله ها که بگذریم، وجود دلتاهای متعدد در میان رود «راپا» است که منظره ای خارق العاده در این پارک ایجاد کرده است؛ به خصوص از بالای قله این کوه ها به خوبی می توان این دلتاها را مشاهده کرد. این پارک برای کوهنوردان حرفه ای، مکانی بسیار ایده آل است و ضمن صعود به قلل مرتفع این پارک زیبا، همزمان می توانند از مناظر شگفت انگیز آن نیز لذت ببرند.
پارک ملی سارِک در منطقه لپ لند سوئد
